افزایش قیمت بنزین به کجا رسید؟ | پیام معنادار پزشکیان درباره قیمت بنزین در مجلس

قیمت بنزین، با روی کار آمدن دولت پزشکیان به دلیل ناترازی انرژی دستخوش تغییرات جدید خواهد شد. افزایش قیمت بنزین بر هزینه‌های حمل‌ونقل و بودجه خانوارها تأثیر مستقیم خواهد گذاشت. قیمت بنزین در 5 سال گذشته بدون تغییر بوده است. در سال های 1401 و 1402 شایعاتی در خصوص افزایش قیمت بنزین منتشر شد که همه آنها تکذیب و قیمت بنزین بدون تغییر ماند. در حال حاضر قیمت بنزین سهمیه ای 1500 تومان و بنزین آزاد 3000 تومان است.

 قیمت بنزین در ۵ سال اخیر علیرغم تورم‌های بالا و افزایش قیمت تمامی کالاهای اساسی، بدون تغییر مانده و عدم همخوانی مصرف بنزین با تولید و واردات بنزین به یک مشکل جدی برای دولت تبدیل شده است. از این رو مسعود پزشکیان در برنامه‌های انتخاباتی در قامت یک کاندیدا و پس از آن به‌عنوان رئیس دولت بارها به موضوع ناترازی اشاره کرده و این موضوع به شایعات احتمال افزایش قیمت بنزین دامن زده است.

هفته گذشته مسعود پزشکیان در جلسه تقدیم لایحه بودجه ۱۴۰۴ به مجلس، اصلاح در یارانه‌های انرژی را یکی از چالش‌های موجود دولت دانست و گفت: «میزان مصرف بنزین در سال جاری حدود ۴۰ درصد بالاتر از سال ۱۳۹۸ است. این در حالی است که رشد جمعیت و درآمد ملی بسیار کمتر از این است. امروز هزینه تمام شده بنزین بدون لحاظ قیمت نفت که شامل حدود ۸ هزار تومان است و هر لیتر بنزین وارداتی بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان هزینه دارد.»

پزشکیان در جلسه مذکور اضافه کرد: «این موضوع مشارکت و همدلی همه سیاست‌گذاران، مجریان، قانون‌گذاران و فرهنگیان جامعه را می‌طلبد که ما بتوانیم این ناترازی‌ها را به نفع محرومین، جامعه و حاکمیت رفع کنیم.»

با این وجود رئیس جمهور در جلسه امروز مجلس که به بررسی کلیات بودجه ۱۴۰۴ اختصاص داشت صحبتی از بنزین به میان نیاورد و به ناترازی در برق، آب، گاز و پول اشاره کرد. آیا این به معنای عقب‌نشینی دولت از طرح مسئله بنزین و اصلاح قیمت آن است یا نام نبردن از بنزین غیر ارادی بوده است؟

البته پیش از این بارها افرادی در دولت و مجلس تأکید کرده‌اند که اراده‌ای برای افزایش قمیت بنزین وجود ندارد اما در عین حال هیچ راهکار دقیقی هم برای حل مشکل ناترازی بنزین از سوی دولت ارائه نشده است. با توجه به ناترازی روزافزون بنزین به دلیل افزایش قاچاق و مصرف آن و همچنین نیاز فزاینده کشور به واردات بنزین، نیاز است تا دولت هرچه سریعتر برنامه خود را برای اصلاح ناترازی بنزین و سایر حامل‌های انرژی ارائه دهد. تعلل دولت در این زمینه و تاخیر در تصمیم‌گیری منجر به عمیق‌تر شدن بحران بنزین و سخت‌تر شدن اصلاحات در این حوزه خواهد شد. در این زمینه برخی افراد راهکارهای غیر قیمتی مختلفی نظیر ساخت پالایشگاه‌ها، فرهنگسازی در اصلاح مصرف بنزین یا واردات و تولید خودروهای هیبریدی و برقی را برای رفع ناترازی بنزین ارائه کرده‌اند اما در خصوص کارساز بودن این راهکارها بدون اصلاحات قیمتی، تردید وجود دارد. اکنون قیمت بنزین در کشورهای همسایه به ۱۲ برابر قیمت آن در کشور ما رسیده است که همین اختلاف بسیار زیاد قیمتی، موجب افزایش شدید قاچاق سوخت از کشور به خارج از مرزها شده و بخش زیادی از ناترازی بنزین نیز ناشی از همین قاچاق گسترده است. بنابراین تا انگیزه کسب سودهای ۱۰۰۰ درصدی برای قاچاق بنزین وجود دارد، امکان کنترل ناترازی آن بدون «اصلاح قیمت» و «کاهش اختلاف قیمت بنزین داخلی و خارجی» وجود ندارد.