عرفه نیایش عاشقانه با پرودگار | اهمیت و اعمال روز عید قربان

امروز مراسم دعای عرفه در گوشه‎وکنار کشورمان برگزار می‌شود. دعای عرفه، تازیانه‌های سلوک عارفانه است. شرح عاشقانه آفرینش و خلقت انسان و بیان زیبای تمام زنجیره‌های اتصال به حضرت حق. حضرت سیدالشهدا(ع) درس هایی از عشق را در قالب دعای عرفه ریختند و هدیه کردند به بشریت. دعای عرفه، نامه عاشقانه‌ای است که امام حسین(ع) خطاب به معشوق ازلی و ابدی بیان کردند. عرفه گنجینه‌ای است از معارف اعتقادات ناب، ادب گفت وگو، شکرگزاری، نهایت انس و صمیمیت، هدف‌گذاری زیبا در زندگی، وجود و بیان سابقه محبت و لطف و پرورش خدا به بندگانش. همیشه شنیده‌ایم که برای جاماندگانِ از رحمتِ رمضان، عرفه بهترین و مغتنم‌ترین فرصت برای پاک شدن و حاجت‌روا شدن است و در روایات معتبر آمده: «خداوند متعال در این روز به سه مکان و سه گروه از انسان‌ها، توجه ویژه دارد؛ کربلا و زائران امام حسین(ع)،  صحرای عرفات و حجاج بیت‌ا... و هرجا از دنیا که دستی به سوی او بلند شود و دلی بشکند.»

عید قربان روز مهم اسلامی

روز عید قربان از اعیاد مهم اسلامی است. این روز یادآور اخلاص و بندگی حضرت ابراهیم(ع) در برابر پروردگار خویش است، آن‌جا که فرمان حق برای ذبح اسماعیل(ع) صادر شد و ابراهیم آماده اجرای این فرمان شد. ولی ندا رسید که ای ابراهیم از عهده این آزمون الهی برآمدی! دست نگهدار که فرمانبرداری خویش را به درستی اثبات کرده‌‏ای. این روز، روز خوشحالی و سرور است؛ زیرا علاوه بر این‏که بنده‌ای مخلص از آزمونی دشوار سربلند بیرون آمد و بندگی خویش را در پیشگاه خدای بزرگ ثابت کرد، گروه عظیمی از بندگان مخلص خدا به او تأسّی جسته، به زیارت خانه خدا می‌‏شتابند و مراسم منا و قربانی انجام می‌ دهند.

اعمال عید قربان

1. غسل کردن| به گفته علّامه مجلسی غسل در این روز سنّت مؤکد است تا آن‏جا که بعضی از علما آن را واجب دانسته‌اند.

2. نماز عید قربان| این نماز در زمان حضور امام(ع) واجب است و باید به جماعت خوانده شود، ولی در زمان ما که امام(ع) غایب است، مستحب بوده و می‌‏توان آن را به جماعت یا فرادی‏ خواند.

3. مستحب است دعاهایی را که پیش از نماز عید و قبل از آن وارد شده است بخواند. به فرموده مرحوم علّامه ‏مجلسی بهترین دعاها، دعای چهل و هشتم «صحیفه کامله سجّادیه» است که اولش این است: «أللَّهُمَّ هذا یَومٌ مُبارَک‏...».

4. خواندن دعای ندبه در این روز و سایر اعیاد مستحب است.

5. قربانی کردن| در این روز برای همه مستحب مؤکد است و بسیار سفارش شده است، تا آن‏جا که برخی از علما آن را بر کسانی که توانایی دارند واجب دانسته‌اند و مستحب است بعد از نماز عید، کمی از گوشت آن بخورد. بسیار مناسب است افراد توانگر، در این روز قربانی نمایند و بیشتر آن را به فقرا و نیازمندان انفاق کنند و به همسایگان و آشنایان نیز بدهند. در روایتی است که امام صادق(ع) فرمود: امام علی بن الحسین و امام باقر(ع) گوشت قربانی را سه قسمت می‏‌کردند؛ یک قسمت آن را به همسایگان می‌‏دادند و یک قسمت آن را به نیازمندان و قسمت سوم را برای اهل خانه نگه می‌داشتند.

6. زیارت امام حسین(ع) | از امام صادق(ع) نقل شده است که: «هر کس قبر امام حسین(ع) را در یکی از سه شب زیارت کند گناهان او آمرزیده می ‏شود»، راوی عرض می‌ کند: فدایت شوم آن سه شب کدام است؟ فرمود: «شب عید فطر، شب عید قربان و شب نیمه شعبان».

منبع: دفتر آیت ا... مکارم شیرازی