اولویت های 100 روز نخست دولت پزشکیان | تاثیر طیب نیا بر اقتصاد ایران
مسعود پزشکیان باعث حضور پر شور مردم ایران در انتخابات ریاست جمهوری 1403 شد. روزنامه اعتماد با انتشار یادداشتی از اسماعیل گرامی مقدم، قائم مقام حزب اعتماد ملی نوشت:
سالها به دنبال برگزاری یک انتخابات رقابتی با مشارکت طیفهای مختلف مردمی بودم. این مهم امروز به لطف خدا و حضور مردم با انتخاب مسعود پزشکیان رخ داد. به نظرم در اثر تضارب آرا و رقابتهای جدی، ۳رخداد مهم در انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۳ ثبت شد.
اول) مشارکت بالاتر که برنده آن نهایتا مردم، کشور و جمهوری اسلامی خواهد بود.
دوم) مردم هم در این انتخابات پیروز شدند، چون هم پیام مورد نظر خود را به حاکمیت رساندند و هم با مشارکت بیشتر در دور دوم اجازه ندادند، طیفهای رادیکال سکان هدایت کشور را به دست بگیرند.
سوم) طیفهای مختلف سیاسی هم هر کدام دستاوردهایی از این انتخابات کسب کردند. گفتمان اصلاحات نشان داد، علیرغم همه مشکلات قادر به تاثیرگذاری حداکثری در تحولات سیاسی و راهبردی کشور است. اصولگرایان هم ضعفها و قوتهای خود را شناسایی کرده و در آوردگاههای بعدی از این تجربیات بهرهمند خواهند شد.
در ادامه گزیده ای از این یادداشت را می خوانید.
از الویت هایی که در دستهبندی بلندمدت قرار میگیرد، پرداختن به توانمندیهای داخلی و حل و فصل مشکلات اقتصادی کشور است. از معضل مالیاتها و بورس گرفته تا مشکل تورم افسارگسیخته، نوسانات ارزی و…نیازمند ارایه راهکارهایی تخصصی و کارشناسی برای گرهگشایی هستند. مردم ایران چشم انتظارند تا دولت تازه از طریق تعامل و تنشزدایی با قدرتهای جهانی مبتنی بر ۳ اصل عزت، مصلحت و حکمت راهی را بگشاید تا بتوان بیش از ۲هزار تحریم را به جای دور زدن از میان برداشت. معتقدم جهان نیز آماده گفتوگو و مذاکره است و معتقدم میتوان هدفگیری برد-برد را محقق کرد.
یکی از ضرورتهای عاجل برای ایران مدل ۱۴۰۳، توجه به ۶۰درصد عدم مشارکتیهاست. اکثریت ایرانیان در انتخابات شرکت نکردند تا پیام و سیگنالی را به حاکمان و سیاستگذاران ارسال کنند. لازم است این پیام شنیده شده و زمینهای فراهم شود تا مطالبات این ۶۰درصد نیز مورد توجه قرار گیرد.
در میان اخبار
با این توضیحات اگر بخواهم به صورت مصداقی به اولویتهای ۱۰۰ روز نخست دولت اشاره کنم، ابتدا موضوع انتخاب کابینهای کارآمد، مدیرانی شایسته و متخصص برای دستیابی به اهداف ترسیم شده به عنوان یک اقدام فوری مد نظر دارم. پس از آن گفتوگو و تعامل با امریکا و اروپا برای کاهش تحریمها، همچنین بازگشت قطار مدیریت و برنامهریزی کشور به مسیر تصمیمسازیهای عاقلانه و سرکوب انتظارات تورمی، واجد اهمیت است. در حوزههای اجتماعی و فرهنگی نیز دولت باید در برابر ایدههایی چون فیلترینگ ایستاده و اجازه ندهد یک چنین محدودسازیهایی صورت گیرد. در بحث حجاب هم به جای برخوردهای سلبی باید رویکردهای ایجابی و فرهنگسازی مورد توجه قرار گیرد.این موارد از جمله مهمترین بایدها برای ۱۰۰روز نخست دولت است.
در میانمدت دولت باید زمینه کاهش تورم، افزایش قدرت خرید مردم و زمینهسازی برای اجرای سیاستهای راهبردی دولت جدید فراهم شود. برای این منظور دولت میبایست احیای برجام را در دستور کار قرار داده و آن را محقق کند. با احیای برجام بدون تردید زمینه جذب و ورود سرمایههای خارجی فراهم شده و اقتصاد ایران ظرفیتهای تازهای را استحصال میکند. در بلندمدت هم رفع تمامی تحریمها، بهبود شاخصهای اقتصادی، کاهش تورم، رونق کسب و کار و… باید مد نظر قرار گیرد. البته دستیابی به یک چنین جایگاهی نیازمند همراهی و مشارکت مردم، نهادهای حاکمیتی و همه گروهها و جریانهاست.
علی طیب نیا، وزیر اقتصاد (دوره روحانی و احتمالا پزشکیان)
بیشتر بخوانید: نشست خبری مسعود پزشکیان لغو شد | اعلام دلیل لغو اولین نشست خبری مسعود پزشکیان
یکی از مهرههای اصلی در کابینه مسعود پزشکیان، علی طیب نیا است که وزیر اقتصاد دولت روحانی بوده و نقش پررنگی در کاهش و ثبات تورم داشت. آقای طیب نیا در انتخابات سال ۱۳۹۲ یکی از کاندیداهای ریاست جمهوری بود که پیش از برگزاری انتخابات، به نفع حسن روحانی کنار رفت، اما طولی نکشید که پس انتخاب روحانی، در قامت وزیر اقتصاد رئیس جمهور ایران ظاهر شد.
طیب نیا در حوزه اقتصاد تحصیل کرده است و نکته جالب توجه اینجاست که پایان نامه او در رابطه با تورم و نظریاتی در راستای مهار تورم بود؛ همین امر موجب شد تا طیب نیا با تکیه بر علم و دانشی که در دوران تحصیل خود کسب کرده بود، تحول بزرگی در اقتصاد ایران ایجاد کند.
تورم تک رقمی از بزرگترین دستاوردهای وی در سال ۹۵-۹۶ بود. جمهوری اسلامی ایران در چهل و شش سال اخیر، تنها دو مرتبه تورم تک رقمی را تجربه کرد. اولین بار در سال ۱۳۶۴ بود که نرخ تورم به ۶.۴ درصد رسید و بار دوم، در دوران وزارت علی طیب نیا بود که نرخ تورم از ۳۴.۷ درصد (در ابتدای ریاست جمهوری حسن روحانی) به ۹ درصد رسید!
لازم به ذکر است که پیش از انتخاب حسن روحانی، اقتصاد ایران در بحرانیترین حالت ممکن بود و در همان آغازین روزهای ریاست روحانی و البته حضور طیب نیا در اقتصاد ایران، با کاهش ۱۵ درصدی نرخ تورم مواجه شدیم. پس از آن در سال ۱۳۹۴ تورم به محدوده ۱۱ درصدی رسید، اما در دو سال بعد، یعنی در سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ نرخ تورم تک رقمی شد و به محدوده ۹ درصدی رسید که این اتفاق در اقتصاد ایران، بسیار مهم و حائز اهمیت بود.
حال با احتمال حضور علی طیب نیا در کابینه مسعود پزشکیان، واکنشهای متفاوتی از سوی مردم به گوش میرسد؛ اینکه آیا علی طیب نیا برای بار دوم نیز اصلاحات اساسی در اقتصاد ایران ایجاد میکند یا خیر!
بعد از اعلام نتایج مسعود پزشکیان در پیامی نوشت: مردم عزیز ایران انتخابات تمام شد و این تازه آغاز همراهی ماست. مسیر دشوار پیش رو جز با همراهی، همدلی و اعتماد شما هموار نخواهد شد دستم را به سوی شما دراز میکنم و به شرافتم سوگند میخورم که در این راه تنهایتان نخواهم گذاشت. تنهایم نگذارید.