ستایش یا پایتخت؟| سریالی که هنوز هم دل خانواده‌ها را می‌برد

برخی مجموعه‌های تلویزیونی موفق می‌شوند با گذشت زمان، محبوبیت اولیه خود را حفظ کنند و حتی طیف جدیدی از تماشاگران را جذب کنند. سریال «ستایش» دقیقاً در همین دسته قرار دارد؛ مجموعه‌ای که با وجود بازپخش‌های متعدد از شبکه‌های مختلف تلویزیونی، هنوز هم مورد توجه همان نسل اول بینندگانش است. در روزهایی که فصل جدید «پایتخت» روی آنتن رفته، «ستایش» همچنان در رقابت با آن جایگاه خود را حفظ کرده و بسیاری از کاربران فضای مجازی می‌نویسند که برای انتخاب بین این دو سریال، تردید دارند. این استمرار محبوبیت، نشان‌دهنده ویژگی‌هایی در «ستایش» است که توانسته همچنان مخاطبان را به‌دنبال خود نگه دارد.

اقتدار فراموش‌شده در چهره حشمت فردوس

شخصیت حشمت فردوس در سریال «ستایش»، تصویری از مردی است با صلابت و نفوذ، که بسیاری از ویژگی‌های آشنای شخصیت‌های جاهلی سینمای ایران را در قالبی مدرن بازنمایی می‌کند. او با وجود برخورداری از رفتاری مقتدرانه و قاطع، جنبه‌ای عاطفی و خانواده‌دوست نیز دارد؛ ترکیبی که کمتر در شخصیت‌های سنتی دیده می‌شود. هرچند این کاراکتر در برخی موقعیت‌ها به یک تیپ نمایشی نزدیک می‌شود، اما جذابیت او برای مخاطب به‌ویژه بیننده‌های میان‌سال و سالمند همچنان پابرجاست. حشمت فردوس به نوعی نماینده یک مدل از اقتدار است که در فضای امروز جامعه کمتر دیده می‌شود؛ مدلی که شاید بسیاری از مردم از فقدانش در زندگی روزمره احساس خلأ کنند.

روایت‌های کهن با چاشنی روزآمد؛ رمز ماندگاری ستایش

یکی از دلایل ماندگاری سریال «ستایش» در ذهن مخاطب، پرداختن به مفاهیمی‌ست که ریشه در فرهنگ اسطوره‌ای و دینی جامعه دارند. موضوعاتی چون خیانت، نزاع بر سر ارث، مرگ ناگهانی عزیزان و مخصوصاً مرگ پسر، از مضامینی هستند که هم در ادبیات کهن ایرانی و هم در روایات مذهبی جایگاه ویژه‌ای داشته‌اند. سریال «ستایش» با تلفیق این مفاهیم در قالب یک روایت معاصر، توانسته از آن‌ها بهره‌برداری تازه‌ای کند. به همین خاطر، با وجود تکراری بودن موضوعات، این پرداخت چندلایه باعث شده داستان همچنان برای بینندگان جدید و قدیم جذاب باقی بماند.

عدالتی که فقط در سریال‌ها می‌توان دید

یکی دیگر از جنبه‌های تأثیرگذار سریال «ستایش»، تصویرسازی از جهانی‌ست که در آن عدالت اجرا می‌شود؛ چیزی که در واقعیت همیشه محقق نمی‌شود. در این سریال، افراد منفی به سزای اعمال‌شان می‌رسند و آدم‌های مثبت، به پاداش و خوشبختی می‌رسند. این تضاد با دنیای واقعی، اثر روانی خاصی روی مخاطب می‌گذارد؛ مخاطبی که در زندگی روزمره‌اش، کمتر شاهد تحقق چنین روندی است. در دنیای ستایش، مثلاً اصرار حشمت فردوس بر حفظ خانواده و نجات فرزندانش، پاسخی می‌گیرد که در واقعیت اغلب محقق نمی‌شود. این رویاپردازی کنترل‌شده، مخاطب را به تماشای ادامه داستان ترغیب می‌کند و جای خالی آرزوهای برآورده‌نشده‌اش را تا حدی پر می‌کند.

بازتاب کاربران؛ از حسرت کودکی تا شوخی‌های تلخ

واکنش کاربران شبکه‌های اجتماعی به پخش مجدد «ستایش» نیز قابل توجه است. برخی از آن‌ها خاطرات شخصی خود را با سریال در میان گذاشته‌اند.
دانیال می‌نویسد: «یادمه همون موقع که برای اولین بار سریال ستایش پخش می‌شد از مردن طاهر و حسرت زندگی‌ای که نکرد و به دلش موند کلی غصه خوردم با اینکه خیلی کوچیک بودم.»

سارا، از تجربه خانوادگی خود می‌گوید: «خونه ما سر دیدن سریال پایتخت۷ و تکرار هزارم ستایش دعواست، خونه شما چطور؟ این که هنوزم دور هم خانواده‌ها فیلم می‌بینن قشنگه.»

نازی نیز به سرنوشت غم‌انگیز شخصیت‌ها اشاره کرده: «تو این قسمتا واقعاً دلم برا حشمت فردوس می‌سوزه؛ طاهرش که اونطوری افتاد مرد، نوه‌ش رو هم که حتی یه بار نتونست بغل کنه. اگه پول داشتم جدی می‌دادم داستان رو عوض کنن که آخرش طاهر از کما دربیاد و با پسرش برن دست‌بوسی حشمت فردوس!»

و در میان همه این نظرات، آیلار با لحنی شوخ اما همراه با حسرت می‌نویسد: «کاش پدر شوهرم حشمت فردوس بود، کاش عروس حشمت فردوس بودم، کاش به جای اون ستایش مشنگ بودم.»