«قهوه پدری»، یکی از ضعیفترین سریالهای تاریخ شبکه نمایش خانگی و کارنامه مهران مدیری و است که نه در جذب مخاطب خاص و سختپسند آثار نمایشی موفق بوده، نه حتی مردم عادی با دیدنش به وجد میآیند.
«قهوه پدری» یک اصطلاح و یا به نوعی یک تجربه خاص است که به طور معمول به قهوهای اشاره دارد که به طور کاملاً بیکیفیت و بیمزه تهیه شده باشد. این عبارت معمولاً به شوخی برای توصیف قهوهای که طعمی ضعیف یا ناخوشایند دارد، به کار میرود. داستانهای مختلفی در مورد «قهوه پدری» وجود دارد که نشان میدهد این قهوه معمولاً توسط افرادی تهیه میشود که دانش کافی از طرز تهیه قهوه ندارند یا به اشتباه مواد اولیه مناسب را انتخاب میکنند. با این حال، این عبارت بیشتر جنبه طنز دارد و در محافل دوستانه و خانوادگی به کار میرود تا لحظاتی شاد و خندهدار بسازد.
در سالهای اخیر نام مهران مدیری، یکی از نامهای پرتکرار در شبکه نمایش خانگی بوده است. کمدین محبوبی که در کارنامه هنریاش آثار شاخص فراوانی را کارگردانی و بازی کرده و در زمینه اجرا هم در تلویزیون برنامه موفقی همچون «دورهمی» را روی آنتن داشت.
در حال حاضر هم جدیدترین ساخته این کارگردان در پلتفرم فیلم نت در حال پخش است، سریالی که دو سوم از آن به نمایش درآمده و در این مدت بازخوردهای منفی فراوانی را دشت کرده است. اگر میخواهید نظر واقعی مخاطبان این سریال نسبت به ساخته جدید مدیری را ببینید، کافی است در شبکههای اجتماعی نام این اثر را جستوجو کنید تا ببینید در قسمت نظراتِ مربوط به عکسها و ویدئوهای این سریال، مردم چطور از خجالت بازیگران و کارگردان آن درآمدهاند.
چرا «قهوه پدری» سرد و کم رنگ شد؟
اما چه چیزهایی در سریال «قهوه پدری» وجود دارد که این اثر را به نوعی به ضعیفترین سریال کارنامه هنری مهران مدیری تبدیل کرده است؟
اولین و بزرگترین ضعف در این سریال ترکیب بازیگران آن است. مدیری این بار در سریال جدیدش دست به یک نوآوری عجیب و غریب زده و با خط کشیدن روی نام بازیگرانی که در این سالها باعث محبوبیت سریالهایش میشدند، از یک گروه جدید استفاده کرده است. در میان بازیگران این سریال جواد رضویان بیشترین سابقه همکاری با مدیری را دارد و مابقی چهرهها تجربههای نخست خود با این کارگردان را پشت سر گذاشتند.
اگر به طور خاص به بحث بازیگری این سریال توجه کنیم، میتوان به بازیهای چهرههای شناخته شده مثل جواد رضویان، ژاله صامتی، سام درخشانی و حامد وکیلی نمره قبولی داد، اما مابقی بازیگران در حد و اندازه سریال مدیری نیستند. البته همه ضعف هم مربوط به بازیها نیست و خیلی از مشکلات به شخصیتپردازی ضعیف اثر مربوط میشود.
اکثر کاراکترهای این سریال شخصیتهای تیپیکال هستند، شخصیتهایی که نوع حرف زدن و رفتارشان آنها را به یک تیپ شخصیتی تبدیل کرده، تیپهایی که مخاطب به آسانی نمیتواند با آنها ارتباط برقرار کند. مدیری پیش از این هم در بسیاری از سریالهایش از تیپهای شخصیتی استفاده کرده که بارزترین آنها «شبهای برره» و «قهوه تلخ» بود که هنوز هم انتشار بخشهایی از بازی این شخصیتها در فضای مجازی برای مخاطبان قدیمی تلویزیون و شبکه نمایش خانگی جذاب است. اما با این وجود تیپهای «قهوه پدری» هیچکدام در جذب مخاطب موفق نیستند، مخصوصا فرزندان جهانگیر و سیمین (سام درخشانی و ژاله صامتی) که حقیقتا گیج و سردرگم و نچسب هستند.
شخصیتهای نچسب و شوخیهای نچسب!
از طرف دیگر شوخیهایی که در این سریال بین بازیگران رد و بدل میشود، شوخیهای سطحی و به شدت دم دستی است. در کمتر قسمتی از این سریال وجود دارد که با ویژگی فیزیکی افراد (چهره، وزن زیاد، صدا و...) شوخی نشود و انگار مدیری و امیر برادران (نویسنده سریال) بیشتر تمرکز شوخیهای خود را روی تمسخر شخصیتها گذاشتهاند تا ایجاد موقعیتهای کمدی و لحظات ناب. یکی دیگر از ضعفهای بزرگ «قهوه پدری» فضاسازی نامناسب برای ایجاد اتفاقات طنزآمیز است، در این سریال بارها و بارها شخصیتها در موقعیتهای نصفه و نیمه کمدی قرار میگیرند ولی دیالوگهای نه چندان جذاب و بازیهای ضعیف این لحظات را هم تباه میکند.
مسئله دیگر در رابطه با شوخیهای این سریال عبور از خط قرمزها و انجام شوخیهای سطحی و مبتذل است. در بسیاری از سکانسها دیالوگهای بازیگران کاملا حال و هوای دوپهلو دارد و سازنده تلاش میکند با کشاندن فضای قصه به سمت شوخیهای اروتیک لحظات شادی برای مخاطبش ایجاد کند، اما، چون تعریف درستی از طنز برای این صحنهها وجود ندارد، همه چیز شبیه به تئاترهای کمدی و شوخیهای سخیف مرسوم در این آثار میشود.
شوخی جنسی به امید وایرال شدن
در سالهای گذشته میزان استقبال مخاطب از بخشهای پشت صحنه آثار کمدی را در فضای مجازی شاهد بودیم، تا جایی که در حال حاضر صفحاتی در شبکههای اجتماعی وجود دارد که پشت صحنه آثار کمدی را منتشر میکند و هزاران مخاطب نیز این صفحات را دنبال میکنند.
به جز بخشهای پشت صحنهای، شوخیهای جنسی و اروتیک هم از آن دست محتواهایی است که در فضای مجازی دست به دست میشود و اصطلاحاً قابلیت وایرال شدن دارد. به نظر میرسد این موارد عوامل «قهوه پدری» را مجاب کرده با استفاده بیش از حد از این شوخیها و انتشار هفتهای تصاویر پشت صحنه، مخاطب فضای مجازی را به سمت خود جلب کند و ارزش خاصی برای بینندهای که برای تماشای سریال هزینه کرده است قائل نشود.
باتوجه به این موارد میتوان گفت سریال «قهوه پدری» که قرار است چند هفته دیگر هم شاهد قسمتهای آخرش باشیم، اگر نگوییم بدترین، قطعاً یکی از ضعیفترین سریالهای تاریخ شبکه نمایش خانگی و کارنامه مهران مدیری و بازیگران مطرح آن است، سریالی که نه در جذب مخاطب خاص و سختپسند آثار نمایشی موفق بوده، نه حتی مردم عادی با دیدنش به وجد میآیند.
این سریال از نظر ضعفهای تکنیکی چیزی در حد و اندازه سریالهای ضعیف تلویزیون در سالهای اخیر بوده، اما باتوجه به بریز و بپاش پلتفرمها برای سریالهای شبکه نمایش خانگی میتوان گفت بودجه تولید آن چند برابر یک سریال تلویزیونی است. مهران مدیری هم در این نمونه اخیر خود نشان داد توانایی ساخت اثری به مراتب پایینتر از استانداردهای خود را دارد و بعید نیست چند سال دیگر در مصاحبهای از او بشنویم به دلیل گرفتاری در مشکلات مالی و به خاطر پول، این سریال را ساخته بود!