آخرین گمانه ها از کابینه دولت چهاردهم | رد پای سیاسیون سرشناس در کابینه دولت پزشکیان
مسعود پزشکیان نهمین رئیس جمهور تاریخ جمهوری اسلامی ایران است. مسعود پزشکیان در انتخابات روز جمعه ۱۵تیرماه با کسب ۱۶میلیون و ۳۸۴هزار و ۴۰۳رای، بهعنوان رئیسجمهوری ایران انتخاب شد. رقیب اصلی او سعید جلیلی نیز که به مرحله دوم انتخابات راه یافته بود باکسب ۱۳میلیون و ۵۳۸ هزار و ۱۷۹ رای ، صندلی ریاست جمهوری را به او واگذار کرد. بنابراین انتخابات ریاست جمهوری با پیروزی مسعود پزشکیان به پایان رسید و فردا مراسم تنفیذ او برگزار می شود.
با نزدیک شدن به روزهای اعلام اسامی کابینه چهاردهم ریاست جمهوری، بازار گمانه زنی ها درباره افراد و اسامی که عیار آن ها روی سنگ محک قرار میگیرد، داغتر شده است.پس از پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم، او شکل و شیوه متفاوتی را برخلاف روسای جمهور گذشته برای انتخاب اعضای کابینهاش پیش گرفت؛ او که در طول رقابتها بارها و بارها به استفاده از کارشناسان در کابینه تاکید کرده بود، شورای راهبری را برای چینش کابینه اش تشکیل داد. شورایی که ریاست آن را ظریف عهده دار شد تا نامزدهای مناسب وزارت و سایر پستهای کابینه را تعیین و به رئیسجمهور منتخب پیشنهاد کنند.اگرچه شورای راهبری برای مشورت به پزشکیان و معرفی گزینه های پیشنهادی خود شکل گرفت اما همان طور که شفیعیان چهره رسانه ای نزدیک به رئیس جمهور نیز تصریح کرده، این پزشکیان است که در نهایت ترکیب خود را برای پاستور نهایی می کند :« نپذیرفتن همه گزینههای پیشنهادی افراد از سوی دکتر پزشکیان نه عجیب است و نه غیرمنتظره. از این اتفاق طبیعی ناراحت نشویم.» به ویژه این که طی روزهای گذشته حضور برخی چهره ها در شورای رهبری و برخی شنیده ها از این شورا با انتقادها و حواشی های مختلفی همراه و باعث شد که برخی اصلاح طلبان نیز به پیشی گرفتن امر کارشناسی بر امر سیاسی و عدم توجه به جوان گرایی اعتراض کنند. روزنامه جمهوری اسلامی نیز در تازه ترین گزارش خود بر همان صداقت و سادگی و بی آلایشی پزشکیان تکیه و ابراز امیدواری کرده که او با همه حرف و حدیث ها در آخر کابینه خوبی را به مجلس معرفی کند :« یقین داریم ایشان جلوی لابیهای نهادهای مؤثر برای هر گونه دخالت را خواهند گرفت.باورمندیم کار درست اثر خود را میگذارد و مطمئنیم رئیس دولت بر وعده کار کارشناسی خود در همه بخشها میماند.» اگرچه حالا همه نگاه ها به مسعود پزشکیان است اما بی تردید شورای راهبری که شکل گیری آن ایده خود پزشکیان بوده بر تصمیم گیری و انتخاب نهایی رئیس جمهور منتخب اثرگذار خواهد بود. به ویژه این که برخی چهره های شاخص اصلاح طلبی نیز به حمایت از عملکرد شورای راهبری پرداخته اند. به عنوان نمونه علی ربیعی در صفحه توئیتری خود نوشت :« در روزهای اخیر، شاهد عملیات روانی در قالب فیکنیوزها هستیم.برنامه آن ها تخریب دستاورد پیشاتشکیل دولت پزشکیان، یعنی نتایج و روند کمیتهها، شورای راهبری و همچنین دکتر ظریف است.همه بر اساس میثاقمان با عدالت و انصاف، آرای مردم را که با رنج و امید به صندوقها ریختهاند، پاس داشته و خواهیم داشت».
آذری جهرمی: پای آقای پزشکیان ایستادهایم و خواهیم ایستاد
آذری جهرمی نیز که به تازگی و با درخواست محمدجواد ظریف و برخی دیگر از اعضای شورای راهبری تشکیل دولت چهاردهم، پس از دو هفته در جلسه این شورا برای انتخاب نهایی وزرای کابینه چهاردهم حاضر شده بود، در گفت و گوی تفصیلی خود با رضا رشیدپور ،توضیحاتی را نسبت به کم و کیف انتخاب وزرا و شورای راهبری ارائه کرد و گفت :« ایده آقای رئیس جمهور برای کارگروهها این بود که شاخصگذاری کنند و امتیازاتی بر اساس شاخصهای کیفی وکمی امتیازدهی شود و به اطلاع ایشان برسد و در نهایت خودشان تصمیم بگیرند .... تشکیل کارگروهها ایده خود رئیس جمهور بود، اما اجرای آن به این شکل با مدیریت دکتر ظریف بود. این که شاخصهایی مشخص و بر اساس آن امتیازدهی شود و ... ایده خود رئیس جمهور بود اما تشکیل کارگروهها برعهده آقای ظریف بود.این یک تمرین بود که همه گروهها را برای انتخاب وزرا درگیر کرد.» وی افزود :« به اسامی که در مورد وزارت ارتباطات مطرح شده انتقاد جدی داشتم. به اطلاع دبیر کمیته هم رساندم. در دنیا مرسوم است رئیس جمهور معاون اول و تیم خود را معرفی میکند ، اما در کشور ما خیلی مرسوم نیست . طبیعتا افراد زیادی در انتخابات میآیند و انتظاراتی برای آنها وجود دارد، اما در نهایت حق انتخاب برای رئیس جمهور است. من و آقای ظریف هر دو قبل از انتخابات گفتیم که در دولت حضور نخواهیم داشت. یک دلیل این موضعگیری این بود که ما برای ایران آمده بودیم نه برای قدرت گرفتن.» این وزیر دولت دوازدهم در جایی از مصاحبه نیز تاکید کرد:« ما حتما آقای پزشکیان را تنها نخواهیم گذاشت، تا زمانی که از مسیری که به مردم اعلام کردند انحراف نداشته باشند. بخشی از این حمایت به این مربوط میشود که حق انتخاب به ایشان بدهیم تیمش را انتخاب کند نه این که به او فشار بیاوریم.من به ایشان گفتم ما تمایل نداریم خودمان را به شما تحمیل کنیم اگر کاری مانده بود ما حتما به شما کمک خواهیم کرد.این کنش من را به پای حمایت از رئیس جمهور بگذارید.اگر رئیس جمهور از من کمک بخواهد حتما کمک خواهم کرد».
آخرین فهرست احتمالی
در همین چارچوب بر خی شایعات و گمانه ها نسبت به گزینه های نهایی شورای راهبری در فضای مجازی دست به دست شده و گفته می شود برخی از چهره ها برای برخی سمت ها نهایی شده اند. سایت تابناک در گزارشی اسامی و گزینههایی را که نام آنها با جدیت بیشتری برای تصدی وزارتخانهها و حضور در کابینه چهاردهم مطرح هستند و توسط کارگروههای مربوطه مورد ارزیابی قرار گرفتهاند ،منتشر کرده است که در ادامه می خوانید:
معاون اول ریاست جمهوری: علی لاریجانی، محمد شریعتمداری، علی طیبنیا/رئیس دفتر رئیس جمهوری: نورالدین آهی، محسن حاجی میرزایی، محمد جعفر قائم پناه/وزیر آموزشوپرورش: سید محمد بطحایی، محمدباقر نوبخت، فاطمه مهاجرانی/وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات: ستار هاشمی، مرتضی براری، رضا فرجی دانا/وزیر اطلاعات: مجید انصاری، محمد علی رحمانی، مصطفی پورمحمدی/وزیر اقتصاد و امور دارایی: علی طیب نیا، عبدالناصر همتی، محمدباقر نوبخت/وزیر امور خارجه: سید عباس عراقچی، علی اکبر صالحی، مجید تخت روانچی/وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: ایرج حریرچی، علی تاجرنیا، محمد ظفرقندی/وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی: احمد میدری، پروانه سلحشوری، محمد کبیری/وزیر جهاد کشاورزی: عبدالمهدی بخشنده، یزدان سیف، غلامرضا نوری قزلجه/وزیر دادگستری: میرهادی قره سیدی، الهام امین زاده، محمد علی اسفنانی/وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح: عزیز نصیرزاده، حبیب ا... سیاری، شهرام ایرانی/وزیر راه و شهرسازی: عباس آخوندی، محمد اسلامی، پیروز حناچی/وزیر صنعت، معدن و تجارت: حسین سلاح ورزی، خداداد غریب پور، رضا رحمانی/وزیر علوم تحقیقات و فناوری: علیرضا منادی سفیدان، سورنا ستاری، محمود نیلی احمدآبادی/وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: حسین انتظامی، رسول جعفریان، احمد مسجد جامعی/وزیر کشور: مصطفی پورمحمدی، محمد شریعتمداری، عبدالرضا رحمانی فضلی/وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری: عزتا... ضرغامی، سمیع ا... حسینی مکارم، علیرضا تابش/وزیر نفت: بهروز نعمتی، محمد شریعتمداری، محمود امین نژاد/وزیر نیرو: رضا اردکانیان، محمد حاج رسولیها، حمید چیت چیان/وزیر ورزش و جوانان: سید رضا صالحی امیری، محمد مهدی تندگویان، حجت نظری/معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه: حمید پورمحمدی گلسفیدی، شاپور محمدی، رحمت ا... اکرمی/معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی: فاطمه پهلوانی، ابراهیم شیخ، یونس الستی/معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست: شینا انصاری، رضا انجم شعاع، احمدعلی کیخا/معاون اقتصادی ریاست جمهوری: مسعود نیلی، علی طیب نیا، محمد باقر نوبخت/معاون پارلمانی ریاست جمهوری: سید حسین هاشمی، عبدالکریم حسین زاده، الیاس حضرتی/معاون اجرایی ریاست جمهوری: علی ربیعی، محسن هاشمی، محسن مهرعلیزاده/معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری: اسفندیار اختیاری، سورنا ستاری، ابوالحسن فیروزآبادی/معاون حقوقی ریاست جمهوری: رحمت ا...بیگدلی، محمد علی اسفنانی، الهام امین زاده/معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری: حمیده زرآبادی، زهرا ساعی، پروین داداندیش/سخنگوی دولت: ابراهیم شیخ، الیاس حضرتی، محمد حسین رنجبران
لاریجانی در دوراهی شعام- پاستور
در لابه لای همین بازار داغ گمانه زنی ها، طی روزهای اخیر برخی رسانه ها گمانه زنی درباره علی لاریجانی را شدت بخشیده اند، برخی او را معاون اول دولت پزشکیان می دانند و برخی دبیر شورای عالی امنیت ملی. در همین راستا علی قلهکی فعال رسانه ای گمانه معاون اولی لاریجانی را تقویت کرد و از دیدار طولانی میان لاریجانی و پزشکیان خبر داد و نوشت « میانِ علی لاریجانی و مسعود پزشکیان دیداری انجام شده که طولانی هم بوده لاریجانی اگر پزشکیان بخواهد معاون اولی او را میپذیرد تا این لحظه گزینه معاون اولیِ دولت چهاردهم که بالای 50 درصد شانس دارد، یک اقتصاددان است...در صورتِ پذیرش معاون اولی دولت پزشکیان توسط لاریجانی، شالوده اقتصادی دولت دستخوش تغییر جدی میشود.....علی اکبر ناطق نوری حامیِ جدی لاریجانی برای معاونت اول است.» کمی بعد آذری جهرمی نیز در گفت و گویی اعلام کرد که نظرش نسبت به معاون اولی لاریجانی مثبت است. در ادامه و درحالی که خبر احتمال معاون اولی علی لاریجانی در دولت پزشکیان در فضای رسانه ای و مجازی دست به دست می شد، یک رسانه دیگر گمانه ای جدید را مطرح کرد. سایت فراز مدعی شد که گفتوگو و رایزنی بین مسعود پزشکیان، رئیسجمهور منتخب و علی لاریجانی برای تصدی سمت دبیری شورای عالی امنیت ملی نهایی شده است.این رسانه نوشته است؛ علی لاریجانی پس از مراسم تنفیذ و تحلیف که به ترتیب در روزهای ۷ و ۹ مرداد ۱۴۰۳ برگزار خواهد شد، رسما بهعنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی معرفی خواهد شد. از این رو به نظر می رسد علی لاریجانی که برای دو سمت معاون اولی و دبیری شعام مد نظر بوده به احتمال فراوان به شغل سابق اش در سال ۸۴ بازمی گردد و دبیر شورای عالی امنیت ملی خواهد شد. علی لاریجانی در سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶ دبیر شورای عالی امنیت ملی بود که در پی اختلاف با محمود احمدینژاد، رئیسجمهور وقت از سمت خود استعفا کرد و جای خود را به سعید جلیلی داد.لاریجانی در دوره تصدی دبیری شورای عالی امنیت ملی چندین دوره مذاکرات فشرده با خاویر سولانا، مسئول وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا داشت.گفته میشد در این دوره، ایران و اروپا در یک قدمی دستیابی به توافقی برای حل مسئله هستهای قرار گرفته بودند.البته گفتنی است که گمانه هایی درباره حسین دهقان برای این سمت مطرح شده بود که به نظر با قوت گرفتن حضور علی لاریجانی در شعام(شورای عالی امنیت ملی)، احتمال حضور او در شعام کمرنگ تر شد. حضور علی لاریجانی در شعام، گمانه ها برای معاون اولی طیب نیا را قوت بخشیده است.
عراقچی گزینه اصلی دستگاه دیپلماسی
در همین راستا و در میان اسامی ذکر شده به نظر عباس عراقچی گزینه نهایی و اصلی وزارت خارجه است و تخت روانچی، ایروانی نماینده فعلی ایران در سازمان ملل و علی اکبر صالحی گزینه های فرعی باشند. در همین راستا علی قلهکی مدعی شد که از هم اکنون سکان دستگاه دیپلماسی کشور به دستان عباس عراقچی سپرده شده است :«وزارت خارجه را «عباس عراقچی» تحویل گرفته است....مقاله مسعود پزشکیان در «تهران تایمز» نیز در کارگروهی متشکل از عراقچی و ظریف نوشته شده است.... اکثر ملاقاتهای بین المللی و حساسِ مرتبط با دولت جدید توسط عراقچی انجام و همچنین جواب نامههای منطقهای و جهانیِ مرتبط با پزشکیان نیز توسط عراقچی نوشته میشود.پیام مهم مسعود پزشکیان به سیدحسن نصرا... و جریان مقاومت که تقدیر ویژه رهبر انقلاب را به دنبال داشت، توسط عباس عراقچی نگارش شده بود. جالب تر آن که برخی رسانه ها مدعی شدند که سطحِ حفاظتِ «عباس عراقچی» افزایش یافته و برخی منابع پروتکلِ آن را تا حَد وزیر میدانند؛ شنیده ها نشان میدهد تیمِ حفاظتِ شهید امیرعبداللهیان، وظیفه حفاظت از گزینه جدی وزارت خارجه را عهدهدار شدند. همچنین گفته می شود برای وزارت دفاع، شانس امیر نصیرزاده و امیر سیاری بیشتر از سایر گزینه هاست. برای وزارت نفت، از نوذری وزیر نفت دولت احمدی نژاد به عنوان یکی از گزینه های اصلی نام برده می شود. عبدالناصر همتی بیش از سایر گزینه ها برای وزارت اقتصاد اقبال دارد.