ماجرای عدم ثبت نام دانش آموزان با نمرات ضعیف در مدارس دولتی | پشت درهای مدارس چه خبر است؟

شکلات ثبت‌ نام دانش‌ آموزان در مدارس نه‌تنها هر تابستان در حال تکرار شدن است و تحرک خاصی از سوی سیاستگذاران نظام آموزش و پرورش کشور به‌منظور چاره‌جویی برای حل مشکلات مشاهده نمی‌شود بلکه هر روز مسائل جدیدتری نیز به آن اضافه می‌شود.

امسال کنار مشکلاتی که هر سال در فصل ثبت‌نام دانش‌آموزان وجود داشته است، موضوع جدید ثبت‌نام نکردن مدارس دولتی عادی از دانش‌آموزان با نمرات ضعیف، خانواده‌ها را با مشکلات متعددی مواجه کرده است.

خبرنگار تسنیم در "بازدیدهای میدانی" که از ستادهای ثبت‌نام و گفت‌وگو با والدین داشت، بخشی از مشکلات ثبت‌نام دانش‌آموزان در تابستان 1403 را در قالب این گزارش روایت کرده است:

ثبت‌نام‌نکردن دانش‌آموزان به‌بهانه نمرات ضعیف!

مشکل بسیار عجیبی که تابستان امسال، برخی خانواده‌ها را به دردسر انداخته و منجر به اتلاف زمان و انرژی آنها شده است، ممانعت مدارس دولتی عادی از ثبت‌نام دانش‌آموزان با نمرات ضعیف است، این موضوع منجر به آن شده که تعدادی از خانواده‌ها با وجود ناتوانی در تأمین شهریه مدارس غیردولتی با این نوع اجبار پنهان آموزش و پرورش، عملاً به‌سمت ثبت‌نام در مدارس غیردولتی بروند!

این اقدام عجیب از سوی مدارس دولتی در شرایطی اتفاق افتاده است که طبق بخشنامه ثبت‌نام دانش‌آموزان که 18 اردیبهشت 1403 از سوی رضامراد صحرایی؛ وزیر آموزش و پرورش ابلاغ شده است، مدارس دولتی حق تعیین هیچ شرطی از جمله برگزاری آزمون، مصاحبه و تعیین شرط معدل و نمره انضباط برای ثبت‌نام دانش‌آموزان ندارند.

پشت درهای آهنین مدارس چه‌خبر است؟!

به‌نظر می‌رسد پشت درهای آهنین مدارس، توجهی به برخی بخشنامه‌های صادرشده از سوی وزارت آموزش و پرورش نمی‌شود و به‌دلایلی همچون ضعف نظارت اعمال‌شده از سوی وزارت آموزش و پرورش و آموزش و پرورش شهر تهران و از سوی دیگر چشم‌پوشی و اهمال در برخورد با تخلفات، هم‌اکنون کار تا جایی پیش رفته است که مدارس دولتی عادی از ثبت‌نام دانش‌آموزان با نمرات ضعیف سر باز می‌زنند و همین موضوع منجر به مراجعات چندین‌باره مردم به ستادهای ثبت‌نام و مناطق شده است.

آموزش و پرورش به‌جای حمایت، بخشی از دانش‌آموزان را حذف کرد

پدری که پسر او در پایه ششم یکی از مدارس دولتی عادی تحصیل کرده است و اکنون قرار است در پایه هفتم ثبت‌نام کند، می‌گوید: به بیش از 10 مدرسه مراجعه کردم اما به‌دلیل اینکه پسرم در سه درس، نمره قابل‌قبول دارد، ثبت‌نام نمی‌کنند!

وی ادامه می‌دهد: مهر 1402 به‌دلیل مشکل کمبود معلم، مدرسه پسرم تا دو ماه برای دروس مهمی چون ریاضی و فارسی معلم نداشت از سوی دیگر در دوران کرونا مدارس را به‌مدت طولانی تعطیل کردند و طبیعی است با چنین سیاست‌هایی، پایه درسی دانش‌آموزان ضعیف می‌شود اما مسئولان وزارت آموزش و پرورش به‌جای پذیرش واقعیت‌ها و برنامه‌ریزی برای حمایت از دانش‌آموزان با پایه درسی ضعیف، به‌دنبال پاک کردن صورت مسئله و حذف این گروه از دانش‌‌آموزان هستند.

این پدر ادامه داد: هیچ مدرسه دولتی حاضر به ثبت‌نام از پسرم نیست و با توجه به اینکه محل سکونت ما در مرز مناطق 13 و 14 قرار دارد بارها به هر دو منطقه مراجعه کردم اما کار را به یکدیگر پاس می‌دهند و جالب اینجاست که مناطق هم این اقدام مدارس را تأیید می‌کنند!

او می‌گوید: کارم شده هر روز ساعت‌ها مرخصی گرفتن، مراجعه به مدارس، ستادهای ثبت‌نام و مناطق آموزش و پرورش اما دست خالی و بدون نتیجه بازگشتن! سرانجام پس از پیگیری‌های فراوان منطقه 13 نامه‌ای را برای ثبت‌نام به یکی از مدارس نوشت اما هنگامی که به مدرسه مراجعه کردم، در کمال تعجب باز هم ثبت‌نام نکردند و گفتند؛ "منطقه، بیجا نامه زده است"! پرسشم از مسئولان آموزش و پرورش این است؛ آیا این دانش‌آموز باید در پایه ششم دبستان ترک تحصیل کند و به آمار بازماندگان از تحصیل اضافه شود؟ چگونه است که دائم در رسانه‌ها از تلاش برای جذب بازماندگان از تحصیل سخن می‌گویند اما هنگام اقدام که می‌شود به صحبت‌هایشان در رسانه‌ها پایبند نیستند؟!

1.5 ماه تلاش بدون نتیجه برای ثبت‌نام

وی بیان می‌کند: «در نهایت پس از 1.5 ماه دوندگی و صرف انرژی و زمان بسیار، نتوانستم فرزندم را در مدارس دولتی عادی ثبت‌نام کنم و به یکی از مدارس غیردولتی مراجعه و فرزندم را ثبت‌نام کردم.»

مشکلی که این شهروند برای ثبت‌نام فرزندش با آن مواجه شده در ستادهای ثبت‌نام به‌کرّات قابل مشاهده است؛ مادر و پسری هم که به منطقه 14 آموزش و پرورش شهر تهران مراجعه کرده‌اند از ممانعت مدرسه برای ثبت‌نام دانش‌آموز به‌دلیل نمرات تجدیدی، گلایه دارند و در انتظار تعیین تکلیف وضعیتشان توسط آموزش و پرورش منطقه هستند.

حذف دانش‌آموزان ضعیف از چرخه آموزش

متأسفانه و در کمال شرمساری باید گفت در حالی که وزارت آموزش و پرورش باید در یک برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری دقیق به‌دنبال ارتقای سطح علمی دانش‌آموزان با نمرات ضعیف باشد اما در اقدامی عجیب به‌جای یافتن راهکار به‌دنبال پاک کردن صورت مسئله از طریق حذف بخشی از دانش‌آموزان از نظام آموزش و پرورش دولتی هستند.

بخش دیگری از مشکلات که باعث مراجعات مختلف مردم به ستادهای ثبت‌نام شده، تکرار مشکل هرساله یعنی محدوده‌بندی جغرافیایی مدارس است؛ اغلب مراجعه‌کنندگان به ستادهای ثبت‌نام دست‌خالی و بدون حل مشکل خارج می‌شوند و به‌امید حل مشکل به منطقه آموزش و پرورش مراجعه می‌کنند که در آنجا هم با پرکردن یک فرم و وعده بررسی مشکل و تماس گرفتن با آنها برای ثبت‌نام رهسپار منزل می‌شوند اما هیچ‌گاه تماسی از سوی مناطق آموزش و پرورش با خانواده‌های منتظر گرفته نمی‌شود!

محدوده‌بندی جغرافیایی مدارس، مشکلی جدی است که سال‌هاست توان و انرژی زیادی را از شهروندان می‌گیرد و عجیب آنکه مسئولان آموزش و پرورش که به‌دنبال اجرای سند تحول بنیادین هم هستند از حل مشکل در این سطح ناتوان هستند.

بی‌محلی مناطق آموزش و پرورش تهران به وزارت آموزش و پرورش

اگرچه در بخشنامه ثبت‌نام دانش‌آموزان که اردیبهشت امسال ابلاغ شد، ذکر شده است؛ "ثبت‌نام دانش‌آموزان ساکن در محدوده مرزی مناطق آموزش و پرورش به‌ویژه کلان‌شهرها با درخواست اولیا و هماهنگی کارگروه‌‌های کیفیت‌بخشی آموزشی و ثبت‌نام مناطق همجوار برای رعایت حقوق والدین الزامی است."؛ اما باز هم مناطق آموزش و پرورش شهر تهران بی‌توجه به بخشنامه‌های ابلاغ‌شده کار خود را می‌کنند و همراهی لازم با مردم در این زمینه انجام نمی‌شود.

در همین ارتباط، حمید طریفی؛ معاون وزارت آموزش و پرورش به تسنیم می‌گوید: مدارس دولتی عادی نمی‌توانند از ثبت‌نام دانش‌آموزان با نمرات ضعیف ممانعت کنند چون اساساً اجازه تعیین شرط ندارند؛ حتی برای تکرار پایه دانش‌آموز هم معلم به‌تنهایی نمی‌تواند نظر بدهد و موضوع باید در شورای مدرسه با حضور والدین دانش‌آموز بررسی و نظر نهایی توسط آنها ارائه شود.

وی ادامه می‌دهد: در آموزش و پرورش با تکرار پایه موافق نیستیم چون تبعات دیگری را به‌همراه دارد و هم‌اکنون 800 مرکز توانبخشی و مداخله به‌هنگام در آموزش و پرورش ایجاد شده است که دانش‌آموزان با نمرات ضعیف می‌توانند به این مراکز مراجعه کنند.

همچنین مجتبی هاشمی؛ مدیرکل ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات وزارت آموزش و پرورش با تأکید بر اینکه مدارس اجازه ندارند بابت نمره انضباط یا نمرات پایین از دانش‌آموزان ثبت‌نام نکنند، درباره نظارت بر مدارس دولتی در فصل ثبت‌نام می‌گوید: از سایر بخش‌ها برای مشارکت در نظارت بر مدارس استفاده می‌کنیم، سال گذشته از 86 هزار مدرسه بازدید داشتیم که از توان گروهی ادارات مناطق آموزش و پرورش به‌صورت مشارکتی برای رسیدگی به گزارش‌های ثبت‌شده در سامانه شکایات آموزش و پرورش استفاده شد و داده‌های جمع‌آوری‌شده تحلیل و درباره وضعیت مدیریت منطقه مربوطه نظرات را اعلام کردیم.