آیا خیال پردازی در حین درس خواندن مفید است؟| این مطالعه جدید جواب می‌دهد

در مطالعه‌ای که توسط محققان دانشگاه Eötvös Loránd و به سرپرستی پیتور سیمور انجام شد، نحوه تأثیر پرش‌های ذهنی بر یادگیری مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش نشان داد که وقتی ذهن از موضوع اصلی منحرف می‌شود، یادگیری همچنان ادامه پیدا می‌کند و حتی می‌تواند بهبود یابد. در این تحقیق، ۴۰ نفر از شرکت‌کنندگان به انجام یک وظیفه یادگیری ساده پرداخته و همزمان فعالیت مغزی آنها از طریق الکتروانسفالوگرافی با چگالی بالا (EEG) ثبت شد.

یکی از نکات جالب این تحقیق این بود که وقتی ذهن به طور خود به خود به موضوعات دیگری می‌پردازد، عملکرد افراد بدتر نمی‌شود. در حقیقت، آنها گاهی عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند. این تحقیق همچنین به این نکته پی برد که این پرش‌های ذهنی به تقویت توانایی مغز برای تشخیص و یادگیری الگوهای پنهان کمک می‌کند.

پرش ذهنی و یادگیری: راز فعالیت‌های مغزی خواب مانند

محققان این تحقیق به ویژگی‌های خاص مغز زمانی که ذهن به سمت خیال پردازی کشیده می‌شود اشاره کردند. هنگامی که ذهن به طور خود به خود پرواز می‌کند، مغز نوسانات با فرکانس پایین را از خود نشان می‌دهد که به طور مشابه با آنچه که در زمان خواب یا استراحت عمیق رخ می‌دهد، می‌باشد. این وضعیت مغزی، به نظر می‌رسد که به تثبیت حافظه و یادگیری ناخودآگاه کمک می‌کند و نشان‌دهنده این است که حتی در زمانی که ما فکر می‌کنیم فعال نیستیم، مغز ما همچنان در حال یادگیری است.

پیتور سیمور، سرپرست این تحقیق، بیان کرد: «در زندگی واقعی، بسیاری از اوقات ما در حال یادگیری به صورت منفعل هستیم. مغز ما به خواب نیاز دارد، شاید ما نیز به "استراحت بیدار" نیاز داریم.»

تفاوت بین خیال پردازی خود به خودی و عمدی

این تحقیق تمایز روشنی بین دو نوع خیال پردازی ایجاد کرد: خود به خود و عمدی. خیال پردازی خود به خود زمانی رخ می‌دهد که بدون قصد و اراده شخص، ذهن به سمت موضوعات دیگر پرتاب می‌شود، در حالی که خیال پردازی عمدی زمانی است که فرد به صورت فعالانه تصمیم می‌گیرد تمرکز خود را تغییر دهد. نتایج این تحقیق نشان داد که پرش‌های خود به خود ذهن می‌تواند به یادگیری بهتر منجر شود، چرا که این حالت مغزی مشابه با تثبیت حافظه در خواب است.

نتایج و اهمیت این تحقیق

این تحقیق چالش جدیدی را در برابر دیدگاه‌های سنتی درباره پرش‌های ذهنی ایجاد می‌کند. در حالی که معمولاً تصور می‌شود که خیال پردازی مضر است و تمرکز را مختل می‌کند، این تحقیق نشان می‌دهد که پرش‌های ذهنی ممکن است به یادگیری در روش‌های غیرمنتظره کمک کنند. این یافته‌ها اهمیت شناخت بهتر نحوه عملکرد مغز و تاثیر حالت‌های مختلف توجه بر یادگیری را نشان می‌دهند.

به نظر می‌رسد که گاهی اوقات، سرگردانی ذهن می‌تواند ابزاری مفید برای فرآیندهای یادگیری ناخودآگاه باشد که به طور فعال در حال شکل‌گیری است.